Ospitaleko farmazialariaren eta medikuaren arteko elkarlana GIBa duten pazienteen tratamenduen eraginkortasuna eta segurtasuna bermatzeko

Egileak

  • Idoia Beristain Aramendi Donostia Unibertsitate Ospitalea
  • Miren Ercilla Liceaga Mendaro Ospitaleko Farmazia Zerbitzua
  • Leire Ulacia Donostia Unibertsitate Ospitalea
  • Mikel Urretavizcaya Onkologikoa Fundazioko Farmazia Zerbitzua
  • Aitziber Lizardi Elizondoko Lanbide Eskola
  • Miren Josune Garcia de Andoin Donostia Unibertsitate Ospitalea
  • Maitane Umerez Mendaro Ospitaleko Farmazia Zerbitzua
  • June Landa Donostia Unibertsitate Ospitalea
  • Larraitz Leunda Donostia Unibertsitate Ospitalea

DOI:

https://doi.org/10.26876/osagaiz.1.2024.514

Gako-hitzak:

interakzioak, eraginkortasuna, segurtasuna, GIBa

Laburpena

Ikerketa honen helburua da farmako antirretrobiralen eta pazienteak preskribatuta dituen gainerako medikamentuen arteko interakzioak aztertzea eta arrisku-farmakoak identifikatzea, interakzio horiek karga biralarekiko eta bestelako tratamenduekiko duten eragina aztertuz eta, horrela, eraginkortasuna eta segurtasuna bermatuz, betiere medikuarekin elkarlanean.

Material eta metodoak: 2021eko apirilean eta maiatzean gaixotasun infekziosoen kanpo-kontsultan mediku batek eta farmazialari batek artatutako paziente guztiak barne hartuta burututako atzera begirako ikerketa da. Jasotako datuak historia kliniko elektronikoaz baliatuta: adina, sexua, karga birala, tratamendu antirretrobirala eta gainerako tratamenduak. Pazienteak talde ezberdinetan banatu dira tratamendu antirretrobiralaren hirugarren farmakoaren arabera. Interakzioak (Lexicomp®, Liverpool eta Micromedex erabiliz), interakzioen larritasuna eta antirretrobiralek odol kontzentrazioan duten eragina ere jaso dira.

Emaitzak: 100 pazienteren tratamendua aztertu da. Adinaren mediana 52 urtekoa da (P25: 36; P75: 59) eta pazienteen % 72 gizonezkoa da. Karga biralari dagokionez, pazienteen % 95ek 50 kopia/ml baino gutxiago ditu. Hirugarren farmako bezala integrasaren inhibitzailea 33 pazientek dute, alderantzizko transkriptasaren inhibitzaile ez-nukleosidoa 26 pazientek, proteasaren inhibitzaile potentziatua 23 pazientek, eta bestelako konbinazioak 17 pazientek. Paziente guztietatik 68, GIBa tratatzeko ez diren bestelako medikamentuekin daude tratamenduan. Guztira 229 farmako dira, 3,3 farmako pazienteko. 229 farmako horietatik 57k (% 24,9) interakzioren bat daukate, 39 (% 68,4) oso esanguratsuak dira, 17 (% 29,8) ez oso esanguratsuak eta 1 (% 1,8) kontraindikatuta dago. Medikamentu talde zehatz batzuek interakzioak izateko prebalentzia handiagoa dute.

Author Biographies

Idoia Beristain Aramendi, Donostia Unibertsitate Ospitalea

Farmazialari egoiliarra Donostia Unibertsitate Ospitaleko Farmazian

Miren Ercilla Liceaga, Mendaro Ospitaleko Farmazia Zerbitzua

Farmazialari adjuntoa Mendaro Ospitaleko Farmazian

Leire Ulacia, Donostia Unibertsitate Ospitalea

Farmazialari adjuntoa Donostia Unibertsitate Ospitaleko Farmazian

Mikel Urretavizcaya, Onkologikoa Fundazioko Farmazia Zerbitzua

Farmazialari adjuntoa Onkologikoa Fundazioko Farmazian

Aitziber Lizardi, Elizondoko Lanbide Eskola

Irakaslea

Miren Josune Garcia de Andoin, Donostia Unibertsitate Ospitalea

Farmazialari adjuntoa Donostia Unibertsitate Ospitaleko Farmazian

Maitane Umerez, Mendaro Ospitaleko Farmazia Zerbitzua

Farmazialari adjuntoa Mendaro Ospitaleko Farmazian

June Landa, Donostia Unibertsitate Ospitalea

Farmazialari adjuntoa Donostia Unibertsitate Ospitaleko Farmazian

Larraitz Leunda, Donostia Unibertsitate Ospitalea

Farmazialari adjuntoa Donostia Unibertsitate Ospitaleko Farmazian

Erreferentziak

CDC: Acerca del VIH [Internet]. [Leku zehaztugabea]: Centros para el Control y Prevención de Enfermedades; 2022ko irailaren 7an eguneratua [Kontsulta: 2022-04-15]. Eskuragarri: https://www.cdc.gov/hiv/spanish/basics/whatishiv.html

Osasun Eskola: GIB/HIESA [Internet]. Vitoria-Gateiz: Osakidetza; Eusko Jaurlari-tzako Osasun Saila; 2022ko ekainaren 10ean eguneratua [Kontsulta: 2022-04-15]. Eskuragarri: https://www.osakidetza.euskadi.eus/hiesa/

Hiesa eta Sexu Transmisiozko Infekzioen Plana-Memoria 2020 = Plan del Sida Transmisión Sexual e Infecciones de 2020 [Internet]. Vitoria-Gasteiz: Osakidetza, Eusko Jaurlaritzako Osasun Saila; 2020 [Kontsulta: 2022-04-16]. Eskuragarri: https://www.osakidetza.euskadi.eus/contenidos/informacion/osk_osaesk_salud_sex_vih/es_def/adjuntos/ Memoria_VIH_2020_v2.pdf

GESIDA: Documento de Consenso de GeSIDA/Plan Nacional sobre el SIDA respecto al tratamiento antirretroviral en adultos infectados por el virus de la inmunodefi-ciendia humana [Internet]. [Madrid]: Grupo de Estudio del SIDA-SEIMC; 2020 [Kontsulta: 2022-04-16]. 23 or. Eskuragarri: https://gesida-seimc.org/wp- con-tent/uploads/2020/07/TAR_GUIA_GESIDA_2020_COMPLETA_Julio.pdf

Lexicomp® Drug Interactions. Hemen: UpToDate®[Internet]. Watham (MA): Upto-date; [Kontsulta: 2021-04 eta 2021-05]. Eskuragarri: https://www.uptodate.com/drug-interactions/?source=responsive_home#di-druglist

HIV Drug interactions [Internet]. Liverpool: University of Liverpool; 2022ko urria-ren 12an eguneratua [Kontsulta: 2021-04 eta 2021-05]. Eskuragarri: https://www.hiv- druginteractions.org/checker.

Micromedex: Drugs Interactions [Internet]. IBM Micromedex Solutions; [Kontsul-ta: 2021-04 eta 2021-05]. Eskuragarri: https://www.micromedexsolutions.com/micromedex2/librarian/deeplinkaccess?source=deepLink&SearchT erm=drug%20interactions

Moya Y, Bernal F, Rojas E, Barthel E. Seguimiento fármaco-terapéutico en paci-entes ambulatorios con tratamiento anti-retroviral [Internet]. Revista chilena de infectología. 2012 Abu [Kontsulta: 2022-05-05];29(4):412-416. Eskuragarri: http://dx.doi.org/10.4067/S0716-10182012000400008

López-Centeno B, Badenes-Olmedo C, Mataix-Sanjuan Á, McAllister K, Bellón J, Gibbons S, Balsalobre P, Pérez-Latorre L, Benedí J, Marzolini C, Aranguren-Oyarzábal A, Khoo S, Calvo-Alcántara M, Berenguer J. Polypharmacy and drug-drug interactions in HIV-infected subjects in the region of Madrid, Spain: a popu-lation-based study [Internet]. Clinical Infectious Diseases. 2019 Abu 20 [Kontsulta: 2022-05-10];71(2):353-362. Eskuragarri: https://doi.org/10.1093/cid/ciz811

Demessine L, Payro-Saint-Paul L, Gardner E, Ghosn J, Parienti J-J. Risk and cost associated with drug-drug interactions among aging HIV patients receiving com-bined antiretroviral therapy in France [Internet]. Open Forum Infecious Diseases. 2019 Mar 22 [Kontsulta: 2022-05-15];6(3):ofz051. Eskuragarri: https://doi.org/10.1093/ofid/ofz051

Manzardo C, Tuset M, Miróa JM, Gatell JM. Interacciones graves o potencialmen-te letales entre antirretrovirales y otros medicamentos. Enfermedades Infeccio-sas y Microbiología Clínica. 2015;33(7):e15-e30.

Marzolini C, Back D, Weber R, Furrer H, Cavassini M, Calmy A, Vernazza P, Ber-nasconi E, Khoo S, Battegay M, Elzi L, Böni J, Bucher H-C, Bürgisser P, Cattacin S, Dubs R, Egger M, Fischer M, Flepp M, Fontana A, Francioli P, Furrer H, Fux C, Gorgievski M, Günthard H, Hirsch H-H, Hirschel B, Hösli I, Kahler C, Kaiser L, Ka-rrer U, Kind C, Klimkait T, Ledergerber B, Martinetti G, Martinez B, Müller N, Na-dal D, Opravil M, Paccaud F, Pantaleo G, Rauch A, Regenass S, Rickenbach M, Rudin C, Schmid P, Schultze D, Schüpbach J, Speck R, Taffé P, Tarr P, Telenti A, Trkola A, Yerly S. Ageing with HIV: medication use and risk for potential drug–drug interactions [Internet]. Journal of Antimicrobial Chemotherapy. 2011 Ira [Kontsulta: 2022-09- 08];66(9):2107-2111. Eskuragarri: https://doi.org/10.1093/jac/dkr248

Molas E, Luque S, Retamero A, Echeverría-Esnal D, Guelar A, Montero M, Guerri R, Sorli L, Lerma E, Villar J, Knobel H. Frequency and severity of potential drug in-teractions in a cohort of HIV-infected patients Identified through a Multidiscipli-nary team [Internet]. HIV Clinical Trials. 2018 [Kontsulta: 2022-09-08];19(1):1-7. Eskuragarri: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/15284336.2017.1404690

Downloads

Argitaratua

2024-06-27

Aipuak nola egin

Beristain Aramendi, I., Ercilla Liceaga, M., Ulacia, L., Urretavizcaya, M., Lizardi, A., Garcia de Andoin, M. J., Umerez, M., Landa, J., & Leunda, L. (2024). Ospitaleko farmazialariaren eta medikuaren arteko elkarlana GIBa duten pazienteen tratamenduen eraginkortasuna eta segurtasuna bermatzeko. Osagaiz: Osasun-Zientzien Aldizkaria, 8(1), 51–58. https://doi.org/10.26876/osagaiz.1.2024.514