Nazionalismo subliminala(k) eta testuliburuak: alfabetatze nazional paraleloak Euskal Autonomia Erkidegoan

Egileak

  • Jon Fernández-Iriondo UPV/EHU

DOI:

https://doi.org/10.26876/uztaro.130.2024.5072

Gako-hitzak:

Hezkuntza, Testuliburuak, Nazionalismoa, Nortasunak

Laburpena

Nazionalismo-ikerketen baitan kokatutako ikerketa honek euskal eta espainiar nortasunen erreprodukzio hutsal edo subliminala aztertzen du Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloan, gaur egun Euskal Autonomia Erkidegoko ikastetxeek erabiltzen dituzten Gizarte Zientzietako testuliburuen analisiaren bidez. Besteak beste Michael Billig-en nazionalismo hutsalaren tesiaz baliaturik, eduki-analisi kuantitatiboa eta kualitatiboa uztartu dira hiru argitaletxetako testuliburuak konparatzeko. Aurkikuntzei dagokienez, testuliburuek islatzen dute EAEko hezkuntza-sistemako ikasleek alfabetatze nazional ezberdin eta paraleloak bizi dituztela: argitaletxe gehienek nazionalismo espainiarra banalizatzen dute; Ikaselkar argitaletxeak, berriz, modu nazionalistan —eta ez erregionalistan— erreproduzitzen du euskal nortasuna.

Deskargak

Deskargen datuak oraindik ez daude eskuragarri.

Erreferentziak

Anderson, B. (2006). Imagined Communities. Reflections on the Origin and Spread of Nationalism (Berrikusitako ed.). Verso.

Aldasoro, M., eta Elkar-Ikastolak Zerbitzuak S.L. (koord.) (2017). Ingurunea. Gizarte eta Naturaren Zientziak. Lehen Hezkuntza 6. Eki proiektua, Ikaselkar.

Apalategi, J. (2001). La idea de nación en los niños vascos. Adquisición y desarrollo del concepto de nación en la infancia. El sistema identitario. Utriusque Vasconiae.

Archilés, F. (2018). Capítulo 4. La nación narrada. La nación vivida. Nación y región como horizonte textual en Arroz y tartana (1894) de Vicente Blasco Ibáñez. In A. Quiroga eta F. Archilés (argtz.), Ondear la nación: nacionalismo banal en España (73-96. or.). Editorial Comares.

Azkune, J. (2018). Can the subaltern states speak? Estatuaren eraldaketa eta burujabetza eskaerak Katalunian, Euskal Herrian eta Eskozian (Doktore-tesia). UPV/EHU.

Bahena, I. (2015). Construcción de la identidad nacional en alumnos de educación secundaria del municipio de Nezahualcóyot. Revista Mexicana de Investigación Educativa, 20(64), 241-262.

Bartulovic, A. (2006). Nationalism in the Classroom: Narratives of the war in Bosnia-Herzegovina (1992-1995) in the history textbooks of the Republic of Srpska. Studies in Ethnicity and Nationalism, 6(3), 51-72. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1754-9469.2006.tb00098.x

Basterretxea, A., eta Etxebarria, L. (zuz.) (2020). Gizarte Zientziak. Lehen Hezkuntza 6. Egiten jakin zurekin bilduma. Santillana-Zubia.

Benítez, J.K. (koord.) (2020). Gizarte Zientziak. Lehen Hezkuntza 6. Piezaz pieza proiektua. Anaya-Haritza.

Bidegain, E., Larrañaga, A., eta Maguregi, Z. (2021). Izan ala ez izen? Euskal Herriaren irudikapena euskal hedabideetan. Martin Ugalde Kultur Parkea, Jakin eta Elkar.

Billig, M. (1995). Banal nationalism. SAGE.

Billig, M. (2023a). Concluding chapter. Education, nationalism and internationalism: gapfilling and gap-creating. In Daniel Tröhler (argtz.), Education, curriculum and nation-building (249-263. or.). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003315988-12

Billig, M. (2023b, apirilak 3). Banal nationalism and banal internationalism. ASEN Conference 2023: Nationalism and Multiculturalism.

Brown, K.D. (2005). Estonian Schoolscapes and the Marginalization of Regional Identity in Education. European Education, 37(3), 78-89. DOI: https://doi.org/10.1080/10564934.2005.11042390

Cohen, R. (2007). The flag, the national symbol and the map: The establishment of an Israeli identity through visual national objects in the classroom (Doktore-tesia). University of Bath.

Crameri, K. (2000). Banal Catalanism? National Identities, 2(2), 145-157. DOI: https://doi.org/10.1080/713687691

Culcasi, K. (2010). Geographical record. Constructing and naturalizing the Middle East. The Geographical Review, 100(4), 583-597. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1931-0846.2010.00059.x

Dewantara, J.A., Sulistyarini, Prasetiyo, W.H., Efriani, Riyanti, D., Afandi eta Ulfah, M. (2023). School teachers, national identity and an Indonesian-Malaysian border community: A case study in Entikong. Issues in Educational Research, 33(2), 510-528.

Espinoza, J.P. (2020). Narrativas nacionales y la comunicación de la ideología del nacionalismo en textos escolares de historia de enseñanza secundaria de Chile (Doktore-tesia). Universidad de Málaga.

Eustat-Euskal Estatistika Erakundea. (2023). Unibertsitatetik kanpoko araubide orokorreko irakaskuntzetan matrikulatutako ikasleak, Euskal AEn, lurralde eta irakaskuntza-mailaren arabera, zentroaren titulartasunari eta hizkuntza ereduari jarraiki. Datu-aurrerapena. 2022/23. https://eu.eustat.eus/elementos/ele0002400/ti_alumnado-matriculado-en-ensenanzas-de-regimen-generalno-

universitarias-en-la-ca-de-euskadi-por-territorio-historico-y-nivel-deensenanza-segun-titularidad-del-centro-y-modelo-linguistico-avance-dedatos-202223/tbl0002427_e.html

Ezkurdia, G. (2008). Euskal Herria gaiaren garapena XX. eta XXI. mendeetako testuliburuetan. Ikastaria, 16, 109-142.

Fichte, J.G. (1984). Discursos a la nación alemana (Luis A. Acosta eta María Jesús Varela itzul.). Orbis.

Flor, V. (2015). El regionalismo banal y la construcción de la identidad valenciana autonómica: una perspectiva desde la sociología histórica. In P. Folguera et al. (argtz.), Pensar con la Historia desde el siglo XXI. Actas del XII Congreso de la Asociación de Historia Contemporánea (3969-3990. or.) (2014ko iraila). UAM ediciones.

Furey, A., Donnelly, C., Hughes, J. eta Blaylock, D. (2017). Interpretations of national identity in post-conflict Northern Ireland: A comparison of different school settings. Research Papers in Education, 32(2), 137-150. DOI: https://doi.org/10.1080/02671522.2016.1158855

Gellner, E. (2009). Nazioak eta nazionalismoak (Juan Garzia Garmendia itzul.). Klasikoak.

Hearn, J., eta Antonsich, M. (2018). Theoretical and methodological considerations for the study of banal and everyday nationalism. Nations and Nationalism, 24(3), 594-605. DOI: https://doi.org/10.1111/nana.12419

Hobbsbawm, E.J., eta Ranger, T.O. (1992). The Invention of Tradition (Canto ed.). Cambridge University Press.

Horlacher, R., Alix, S.A., eta Hofmann, L.B. (2023). Chapter 3. Nation-building by education statistics and data. A comparative perspective on school surveys in Switzerland, France, and Scotland. In D. Tröhler (argtz.), Education, curriculum and nation-building (55-76. or.). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003315988-4

Iraola, I. (2015). Nacionalismo banal y discurso sobre la inmigración. El caso vasco. In P. Folguera et al. (argtz.), Pensar con la Historia desde el siglo XXI. Actas del XII Congreso de la Asociación de Historia contemporánea (4.073-4.090. or.) (2014ko iraila). UAM ediciones.

Jones, R., eta Merriman, P. (2009). Hot, banal and everyday nationalism: Bilingual road signs in Wales. Political Geography, 28(3), 164-173. DOI: https://doi.org/10.1016/j.polgeo.2009.03.002

Kestere, I., eta Stonkuviene, I. (2023). Chapter 8. Primers as a nation’s self-portrait. The case of Latvia and Lithuania in the 1920s and 1930s. In D. Tröhler (argtz.), Education, curriculum and nation-building (173-193. or.). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003315988-9

Kirmanj, S. (2014). Kurdish history textbooks: Building a nation-state within a nationstate. Middle East Journal, 68(3), 367-384. DOI: https://doi.org/10.3751/68.3.12

Mateos, T. (1999). Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen publifikazioa (Doktore tesia). UPV/EHU.

Odriozola, J.M. (2021). Eskola eta nazionalismoa. Berria, urtarrilaren 20a. https://www.berria.eus/paperekoa/1937/017/003/2021-01-20/eskola-eta-nazionalismoa.htm

Parra, D., eta Segarra, J.R. (2018). Capítulo 9. El aprendizaje de la nación en los regímenes pedagógicos de la España contemporánea. In A. Quiroga eta F. Archilés (argtz.), Ondear la nación: nacionalismo banal en España (181-204. or.). Editorial Comares.

Roberts, A.L. (2023). Exploring the discursive construction of national identity through the building of the new curriculum for Wales. Wales Journal of Education, 25(1), 38-61. DOI: https://doi.org/10.16922/wje.25.1.3

Rosser, Y.C. (2003). Curriculum as destiny: Forging national identity in India, Pakistan, and Bangladesh (Doktore-tesia). University of Texas.

Rojo, E. (2014). Futbola eta nazio eraikuntza Euskal Herrian eta Espainian. Utriusque Vasconiae.

Smith, A.D. (1991). National identity. Penguin Books.

Downloads

Argitaratua

2024-10-15

Aipuak nola egin

Fernández-Iriondo, J. (2024). Nazionalismo subliminala(k) eta testuliburuak: alfabetatze nazional paraleloak Euskal Autonomia Erkidegoan. Uztaro. Giza Eta Gizarte-Zientzien Aldizkaria, (130), 87–111. https://doi.org/10.26876/uztaro.130.2024.5072

Zenbakia

Atala

Artikuluak

Kategoriak