Uztaro. Giza eta gizarte-zientzien aldizkaria

Objektibotasun zientifikoaren esanahi orokorraren auzia

Iñaki Requejo Aramendi — 2024-12-16

Lan honen helburua da objektibotasun zientifikoaren esanahia osatzeko lehen pausoak aurkeztea eta eztabaidatzea. Horretarako, lehenik, objektibotasun kontzeptuaren nahasmenaren zergatiak deskribatuko ditut, hala nola definizio klasikoen gainbeheraz, edo berori definitzeko orduan testuinguruak eta aldaketa historikoek duten garrantziaz arituko naiz. Bigarrenik, objektibotasuna definitzeko bide posibleak aurkeztuko ditut. Bertan, objektibotasuna ulertzeko eren areagotzeaz eta horiek esanahi bakar batean biltzeko aukerez jardungo dut. Hirugarrenik, kontzeptuaren izaera edo natura iheskor eta berezia argitara ekarriko da. Azkenik, esanahi orokor bat osatzeko lehen saiakera aurkeztuko dut modu laburrean.

Desgaitasunen bat duten emakumeek ariketa fisikoa egiteko dituzten oztopo eta arrazoiak desgaitasun motaren arabera

Sara Garaitagoitia — 2024-12-16

Ikerketa honen helburu nagusia da desgaitasunen bat duten emakumeek ariketa fisikoa (AF) egiteko dituzten arrazoiak eta oztopoak deskribatzea. Ikerketa honetan desgaitasun fisikoa, sentsoriala eta intelektuala zituzten 38 emakumek parte hartu zuten. Ikerketan parte hartzeko, parte-hartzaileek Motivos y Barreras para la Actividad Física y el Deporte (MBAFD) galdetegiari erantzun zioten. Emaitzei dagokienez, alde batetik, emakume parte-hartzaileek AFa egiteko izandako oztopo nagusiak, hauek izan dira: osasun-egoera txarra, desgaitasun bat izatea, bakoitzak norbere buruari denbora eskaintzeko gai ez izatea eta aditu egokien gabezia. Ariketa fisikoa egiteko arrazoiak arakatzerakoan, berriz, errepikatuenak izan dira ariketa fisikoa gustukoa izatea, sasoian egotea eta sozializatzeko nahia. Emaitza nagusien artean, osasun ona izateko ariketa fisikoaren programa bultzatzea funtsezkoa dela ondorioztatzen da.

Jolasaren arakatzea eta planteamendua genero-ikuspegitik Haur Hezkuntzako bost urteko gela batean

Enara Retes-Nuñez — 2024-12-16

Azterlan honek Haur Hezkuntzako etapan haurrek gauzatzen duten jolas sinbolikoaren eta generoaren arteko harremana ikertzea izan du helburu. Ikerketa honetako parte-hartzaileak Bizkaiko udalerri bateko ikastetxe bateko Haur Hezkuntzako bost urteko 15 haur izan dira. Gauzatutako ikerketa kualitatiboek genero-adierazpen desberdinak identifikatu eta hauek haurren garapenean izan dezaketen eragina ondorioztatu dute. Haur Hezkuntzako haurrek jada genero-rolak eta genero-estereotipoak barneratuta dituztela egiaztatu da. Esaterako, genero zehatzei lotutako rol eta estereotipo desberdinak plazaratu eta txokoen zein mozorroen aukeraketan hautaketa bereiziak eman ziren egindako behaketetan.

Pertsona Kooperatiboaren Eskalaren garapena eta baliozkotzea: bertsio laburra (Koophezi-i-S)

Oxel Azkarate Iturbe — 2024-12-16

Ikerlan honen helburua da 16 eta 22 urte bitarteko ikasleen pertsona kooperatiboaren (PK) profila neurtzeko Koophezi-i eskalaren bertsio laburra baliozkotzea. Lagina Euskal Herriko 14 hezkuntza-zentrotan jaso da, eta unibertsitate zein ikastetxeetako 2.290 ikaslek (% 48,6 emakumezkoak, % 51,4 gizonezkoak) parte hartu dute. Lehen ikerketan, Koophezi-i eskalak PKaren profila neurtzeko proposatzen dituen 10 faktoreak eta 37 itemak erabili dira. Horretarako, lau berrespen-eredu ezberdin probatu dira. Bigarren ikerketan, edukiaren baliozkotasunaren analisia egin da. Ondorioz, Koophezi-i-S eskala baliozkotua sortu da, 7 faktore eta 21 item dituena. Bukatzeko, eskala berriaren mugak eta inplikazioak eztabaidatu dira.

Euskarazko kazetaritza politikoaren hastapenak: Le Réveil Basque-ren ekarpen aitzindaria (1886-1894)

Imanol Murua Uria — 2024-12-16

Le Réveil Basque astekari errepublikazaleak (1886-1894) propaganda politikoa egitea zuen lehentasun, bere garaiko hedabide askok bezala, baina kazetaritza ere egin zuen, informazioa ere landu zuen, bai frantsesez eta bai euskaraz. Denboran iraun egin zuten informazio orokorreko hedabideen artean lehena izan zen euskarari toki duina ematen. Arlo politikoko kazetaritza izan zen bere indargunea: Frantziako Hirugarren Errepublikako egunerokotasunari buruzko informazio xehea eman zuen, Euskal Herritik begiratuta, euskaraz ordura arte inork egin ez zuen eran. Le Réveil Basque-ren eta bere aurreko zein bere garaiko hedabideen bildumen azterketa hemerografikoan oinarrituta, euskarazko kazetaritza politikoan aitzindaria izan zela erakusten du artikulu honek.

Maitane Belasko Txertudiren tesiaren laburpena

Maitane Belasko Txertudi — 2024-12-16

Tesiaren izenburua: Janzteko zaintzari begirada berria

Joseba Mikel Garmendia Albarracinen tesiaren laburpena

Joseba Mikel Garmendia Albarracin — 2024-12-16

Tesiaren izenburua: Tokiko garapen sistema irekien marko analitiko eta operatiboa. Nafarroa Garaiko Sakana eskualdeko garapen esperientziaren azterketa

Maite Luengo Aguirreren tesiaren laburpena

Maite Luengo Aguirre — 2024-12-16

Tesiaren izenburua: Gorputzak historiografiaren ardatz: 90eko hamarkadako euskal artearen irakurketa matrilineal bat

Uzuri Albizu Mallearen tesiaren laburpena

Uzuri Albizu Mallea — 2024-12-16

Tesiaren izenburua: Matematika, hezkuntza eta generoa gurutzatzen diren lekuak. Ahots feministek lagundutako kartografia bat