Uztaro. Giza eta gizarte-zientzien aldizkaria

Jasangarritasunak eraginik ba al du enpresa txiki eta ertainen (ETE) banku-finantzaketa lortzeko bidean?

Alaitz Mendizabal Zubeldia — 2025-05-30

Enpresa txiki eta ertainen (ETE) finantzaketarako sarbideari buruzko literaturan hutsune bat dago garapen jasangarrian oinarritutako paradigma berriak izan dezakeen eraginari dagokionez. Hutsune horri aurre egiteko, lan honek literatura-azterketa sakona egiten du jasangarritasunak finantza-erakundeek egindako ETEen kreditu-arriskuen analisietan duen rolari buruz.
Kreditu-arriskuen ebaluazioan jasangarritasunari buruzko informazioa garrantzitsutzat jo daitekeen arren, ETEentzako jasangarritasun-txostenen eredu estandarizatu bat falta da, banku-erakundeen beharretara egokitua. Hasierako ikuspegi horretan, literatura-berrikuspen bat egingo da, jasangarritasun-txostenaren ereduen aniztasunetik behar horretara hobekien egokitzen direnak identifikatzeko. Geroago, ETEen jasangarritasun-txostenetan sartu beharreko informazio mota zehaztu nahi da. Lan honek, beraz, bereziki laguntzen du garapen jasangarrian esparruan ETEen banku-finantzaketarako sarbideari buruzko ikerketaren eremuan.

Eredu pedagogikoetan oinarritutako heziketa fisikoa: eta ereduak non?

Raúl Martínez-Santos — 2025-05-30

Badirudi models based pedagogy delakoa nagusitu dela Espainian eskolako hezkuntza fisikoaren azken berrikuntza-zikloan, baina korronte horren garrantzia eta balizko sendotasun zientifikoa ez datoz bat. Heziketa fisikoaren planteamendu horri buruz argitaratu den eskuliburu berrienaren irakurketa arretatsuari esker, ondoriozta daiteke proposamen didaktiko horrek arazo larriak dituela benetako eredu zientifikoak justifikatu eta proposatzeko. Adibide didaktikoetan oinarritutako heziketa fisikoaren sustatzaileek gabezia hirukoitza erakusten dute: ez dute erabiltzen besteei eskatutako terminologia garbia, ezta oinarrizko kontzeptuetan ere (pedagogia eta didaktika ez dira bereizten); ez dute adierazten esku-hartze motorraren egitura zein den, eta zaila da eredu horien komunztadura praktiko eta teorikoak aurkitzea; eta hezkuntza fisikoaren berezko edukiak (ludomotrizitatea) bigarren mailako elementu bihurtzen dituzte. Tamalez, eredu pedagogikoen korronteak ez du indartzen heziketa fisikoa, ahuldu baizik.

Eskola-segregazioa Euskal Autonomia Erkidegoan: Eibarko eskola-mapa berriari buruzko ikuspegiak

MADDI ALBERDI — 2025-05-30

Azken urteotan, Europan, eskola-segregazioak kezka handia eragin du hezkuntza-komunitatean nahiz herritarrengan, eta, horrek, esparru horretan egindako ikerketen kopurua nabarmen hazi du. Euskal Hezkuntza Sistema ere hainbat ikerketaren ardatz izan da, baina oraindik oinarri teoriko sendoa falta da. Ikerketa honetan, Eibarko hezkuntza-testuingurua aztertzen da, bereziki eskola-segregazioa arintzeko bertan ezarri zen esku-hartzea. Eibarren diseinatutako eta inplementatutako eskolamaparen arrazoiak, helburuak eta ondorioak aztertu dira. Metodologia mistoa erabili da: alde batetik, Eibarko eskoletako datu kuantitatiboak bildu eta aztertu dira; bestetik, datu kualitatiboak eskuratu dira hezkuntza-komunitateko profesionalekin egindako elkarrizketa sakonen bidez. Ondorio nagusia da eskola-mapak ez duela aurreikusitako eraginik izan segregazioan. Gainera, besteak beste, kultura- eta jatorri-aniztasunean eta euskararekiko atxikimenduan eragina izan du.

Egoitzan dauden adineko pertsonek osagai anitzeko ariketa fisikoa praktikatzearen onurak

Zuriñe Fernández Bolzoni — 2025-05-30

Zahartzen ari den biztanleria gero eta handiagoa da, eta horrek osasun-kostuak eta gizarte-kargak areagotzen ditu. Hori dela eta, adinekoen osasuna eta funtzionaltasuna hobetzeko esku-hartze estrategiak behar dira. Zentzu honetan, instituzionalizatutako adinekoentzat, osagai anitzeko jarduera fisikoko programak bereziki gomendagarriak dira. Horrela, zortzi asteko programa bat gauzatu da egoitza batean, indarra, oreka eta erresistentzia kardiobaskularra lantzeko. Bertan, batez beste 82,7 ± 7,1 urteko bederatzi pertsonak parte hartu dute (zazpi emakume eta bi gizon). Programa hasi eta amaitu aurretik, hainbat proba egin dira: dinamometroa, Time Up and Go (TUG) eta Short Physical Performance Battery (SPPB). Batezbestekoari dagokionez, hobekuntzak egon ziren bi probetan; TUG (PRE; 17,54 ± 6,63 eta POST; 16,74 ± 5,96) eta SPPB (PRE; 7,77 ± 2,58 eta POST; 10,00 ± 1,00), baina Handgrip testean ez zen hobekuntzarik lortu (PRE; 17,24 ± 6,87 eta POST; 15,21 ± 5,96).

COVID iraunkorraren sindromearen profil neuropsikologikoa: berrikuspen sistematikoa

Irati Larranaga Moran — 2025-05-30

COVID iraunkorraren sindromea gaixotasun multisistemiko bat da, zeinetan sintoma neuropsikologikoak pazienteen kexa nagusienetakoa diren. Gaixotasun honen profil neuropsikologikoaren inguruko ezagutzak laburtzeko helburuarekin, 19 lan aztertu dira errebisio sistematiko honetan. Lanen %89k pazienteek profil fronto-subkortikala dutela adierazi zuten, arreta, prozesatze-abiadura, funtzio exekutiboa eta oroimen episodikoa kalteturik izanik, sintoma antsiatsu-depresiboekin batera. Defizit neuropsikologikoaren kausen artean garuneko kalte fisiopatologikoa, sintomatologia afektiboa eta nerbio-sistema zentralean eragiten duten sintomak daude besteak beste. Sintomatologia honek egunerokotasunean sortzen dituen zailtasunen ondorioz, hauek murrizteko interbentzioen beharra azpimarratzen da.

Immigrazioa eta abertzaletasuna

Gorka Etxebarria Dueñas — 2025-05-30

Immigrazioa eta abertzaletasuna liburu aipamena

Juan Ramón Alberdi Ibarmiaren tesiaren laburpena

Juan Ramon Alberdi Ibarmia — 2025-05-30

Tesiaren izenburua: Jaiotzetiko desgaitasuna eta eratorria: errealitate partekatuaren giltzarriak

Patricia Fernandez Rotaetxeren tesiaren laburpena

Patricia Fernandez Rotaetxe — 2025-05-30

Tesiaren izenburua: Sexismoa eta Feminismoa Hezkuntza testuinguruetan

Lorea Azpeitia Antaren tesiaren laburpena

Lorea Azpeitia Anta — 2025-05-30

Gatazka armatuaren oroimena euskarazko narratiba garaikidean genero ikasketen argitan