https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/issue/feed Uztaro. Giza eta gizarte-zientzien aldizkaria 2024-12-17T09:15:25+00:00 Nekane Intxaurtza argitalpenak@ueu.eus Open Journal Systems <p><em>Uztaro. Giza eta gizarte-zientzien aldizkaria</em> 1990ean sortu zen, giza eta gizarte-zientziei buruzko artikuluak argitaratzeko helburuarekin. Argitaratzen dituen lanak honako arlo hauetakoak dira:</p> <p><a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/antropologia-etnologia">Antropologia eta etnologia</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/ekonomia-enpresa">ekonomia eta enpresa</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/zientzia-juridikoak">zientziak juridikoak</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/hezkuntza">hezkuntza</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/psikologia">psikologia</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/filosofia">filosofia</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/komunikazioa-kazetaritza">komunikazio eta kazetaritza</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/zientzia-politikoak">zientzia politikoak</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/soziologia-populazioa">soziologia eta gizarte-lana</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/soziolinguistika">soziolinguistika</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/Informazio-dokumentazio">informazio- eta dokumentazio-zientziak</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/hizkuntzalaritza">hizkuntzalaritza</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/literatura">literatura</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/itzulpengintza">itzulpengintza</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/ikasketa-klasikoak">ikasketa klasikoak</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/artea">artea</a>, <a href="https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/catalog/category/historia">historia eta geografia</a>.</p> https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5077 Objektibotasun zientifikoaren esanahi orokorraren auzia 2024-12-17T09:15:19+00:00 Iñaki Requejo Aramendi inaki.requejo@outlook.com <p>Lan honen helburua da objektibotasun zientifikoaren esanahia osatzeko lehen pausoak aurkeztea eta eztabaidatzea. Horretarako, lehenik, <em>objektibotasun</em> kontzeptuaren nahasmenaren zergatiak deskribatuko ditut, hala nola definizio klasikoen gainbeheraz, edo berori definitzeko orduan testuinguruak eta aldaketa historikoek duten garrantziaz arituko naiz. Bigarrenik, objektibotasuna definitzeko bide posibleak aurkeztuko ditut. Bertan, objektibotasuna ulertzeko eren areagotzeaz eta horiek esanahi bakar batean biltzeko aukerez jardungo dut. Hirugarrenik, kontzeptuaren izaera edo natura iheskor eta berezia argitara ekarriko da. Azkenik, esanahi orokor bat osatzeko lehen saiakera aurkeztuko dut modu laburrean.</p> <p> </p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Iñaki Requejo Aramendi https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5075 Desgaitasunen bat duten emakumeek ariketa fisikoa egiteko dituzten oztopo eta arrazoiak desgaitasun motaren arabera 2024-12-17T09:15:25+00:00 Sara Garaitagoitia asmatua@asmatua.eus Josu Ascondo josu.ascondo@ehu.eus Iker Garate Iturzaeta iker.garate@ehu.eus Josune Rodríguez-Negro josune.rodriguez@ehu.eus Aitor Iturricastillo Urteaga aitor.iturricastillo@ehu.eus Sheila Romero asmatua@asmatua.eus Bingen Marcos-Rivero bingen.marcos@ehu.eus Javier Yanci Irigoyen javier.yanci@ehu.eus <p>Ikerketa honen helburu nagusia da desgaitasunen bat duten emakumeek ariketa fisikoa (AF) egiteko dituzten arrazoiak eta oztopoak deskribatzea. Ikerketa honetan desgaitasun fisikoa, sentsoriala eta intelektuala zituzten 38 emakumek parte hartu zuten. Ikerketan parte hartzeko, parte-hartzaileek <em>Motivos y Barreras para la Actividad Física y el Deporte</em> (MBAFD) galdetegiari erantzun zioten. Emaitzei dagokienez, alde batetik, emakume parte-hartzaileek AFa egiteko izandako oztopo nagusiak, hauek izan dira: osasun-egoera txarra, desgaitasun bat izatea, bakoitzak norbere buruari denbora eskaintzeko gai ez izatea eta aditu egokien gabezia. Ariketa fisikoa egiteko arrazoiak arakatzerakoan, berriz, errepikatuenak izan dira ariketa fisikoa gustukoa izatea, sasoian egotea eta sozializatzeko nahia. Emaitza nagusien artean, osasun ona izateko ariketa fisikoaren programa bultzatzea funtsezkoa dela ondorioztatzen da.</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Sara Garaitagoitia, Josu Ascondo, Iker Garate Iturzaeta, Josune Rodríguez-Negro, Aitor Iturricastillo Urteaga, Sheila Romero, Bingen Marcos-Rivero, Javier Yanci Irigoyen https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5081 Jolasaren arakatzea eta planteamendua genero-ikuspegitik Haur Hezkuntzako bost urteko gela batean 2024-12-17T09:15:17+00:00 Enara Retes-Nuñez asmatua@asmatua.eus Josune Rodriguez-Negro josune.rodriguez@ehu.eus Nagore Martinez-Merino nagore.martinez@ehu.eus <p>Azterlan honek Haur Hezkuntzako etapan haurrek gauzatzen duten jolas sinbolikoaren eta generoaren arteko harremana ikertzea izan du helburu. Ikerketa honetako parte-hartzaileak Bizkaiko udalerri bateko ikastetxe bateko Haur Hezkuntzako bost urteko 15 haur izan dira. Gauzatutako ikerketa kualitatiboek genero-adierazpen desberdinak identifikatu eta hauek haurren garapenean izan dezaketen eragina ondorioztatu dute. Haur Hezkuntzako haurrek jada genero-rolak eta genero-estereotipoak barneratuta dituztela egiaztatu da. Esaterako, genero zehatzei lotutako rol eta estereotipo desberdinak plazaratu eta txokoen zein mozorroen aukeraketan hautaketa bereiziak eman ziren egindako behaketetan.</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Enara Retes-Nuñez, Josune Rodriguez-Negro, Nagore Martinez-Merino https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5092 Pertsona Kooperatiboaren Eskalaren garapena eta baliozkotzea: bertsio laburra (Koophezi-i-S) 2024-12-17T09:15:15+00:00 Oxel Azkarate Iturbe oazkarate@mondragon.edu Aitor Aritzeta aitor.aritzeta@ehu.eus Rosa Mindeguia rosa.mindeguia@ehu.eus Jose Ramon Vitoria jrvitoria@mondragon.edu <p>Ikerlan honen helburua da 16 eta 22 urte bitarteko ikasleen pertsona kooperatiboaren (PK) profila neurtzeko Koophezi-i eskalaren bertsio laburra baliozkotzea. Lagina Euskal Herriko 14 hezkuntza-zentrotan jaso da, eta unibertsitate zein ikastetxeetako 2.290 ikaslek (% 48,6 emakumezkoak, % 51,4 gizonezkoak) parte hartu dute. Lehen ikerketan, Koophezi-i eskalak PKaren profila neurtzeko proposatzen dituen 10 faktoreak eta 37 itemak erabili dira. Horretarako, lau berrespen-eredu ezberdin probatu dira. Bigarren ikerketan, edukiaren baliozkotasunaren analisia egin da. Ondorioz, Koophezi-i-S eskala baliozkotua sortu da, 7 faktore eta 21 item dituena. Bukatzeko, eskala berriaren mugak eta inplikazioak eztabaidatu dira.</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Oxel Azkarate Iturbe, Aitor Aritzeta, Rosa Mindeguia, Jose Ramon Vitoria https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5076 Euskarazko kazetaritza politikoaren hastapenak: Le Réveil Basque-ren ekarpen aitzindaria (1886-1894) 2024-12-17T09:15:23+00:00 Imanol Murua Uria imanol.murua@ehu.eus <p><em>Le Réveil Basque</em> astekari errepublikazaleak (1886-1894) propaganda politikoa egitea zuen lehentasun, bere garaiko hedabide askok bezala, baina kazetaritza ere egin zuen, informazioa ere landu zuen, bai frantsesez eta bai euskaraz. Denboran iraun egin zuten informazio orokorreko hedabideen artean lehena izan zen euskarari toki duina ematen. Arlo politikoko kazetaritza izan zen bere indargunea: Frantziako Hirugarren Errepublikako egunerokotasunari buruzko informazio xehea eman zuen, Euskal Herritik begiratuta, euskaraz ordura arte inork egin ez zuen eran. <em>Le Réveil Basque</em>-ren eta bere aurreko zein bere garaiko hedabideen bildumen azterketa hemerografikoan oinarrituta, euskarazko kazetaritza politikoan aitzindaria izan zela erakusten du artikulu honek.</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Imanol Murua Uria https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5175 Maitane Belasko Txertudiren tesiaren laburpena 2024-10-30T08:17:32+00:00 Maitane Belasko Txertudi maitane.belasko@ehu.eus <p>Tesiaren izenburua: Janzteko zaintzari begirada berria</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Maitane Belasko Txertudi https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5149 Joseba Mikel Garmendia Albarracinen tesiaren laburpena 2024-10-25T20:03:58+00:00 Joseba Mikel Garmendia Albarracin joseba.garmendia@ehu.eus <p>Tesiaren izenburua: Tokiko garapen sistema irekien marko analitiko eta operatiboa. Nafarroa Garaiko Sakana eskualdeko garapen esperientziaren azterketa</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Joseba Mikel Garmendia Albarracin https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5148 Maite Luengo Aguirreren tesiaren laburpena 2024-10-25T11:32:43+00:00 Maite Luengo Aguirre maite.luengo@ehu.eus <p>Tesiaren izenburua: Gorputzak historiografiaren ardatz: 90eko hamarkadako euskal artearen irakurketa matrilineal bat</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Maite Luengo Aguirre https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/5144 Uzuri Albizu Mallearen tesiaren laburpena 2024-10-04T06:45:50+00:00 Uzuri Albizu Mallea uzuri.albizu@ehu.eus <p>Tesiaren izenburua: Matematika, hezkuntza eta generoa gurutzatzen diren lekuak. Ahots feministek lagundutako kartografia bat</p> 2024-12-16T00:00:00+00:00 Copyright (c) 2024 Uzuri Albizu Mallea