Euskal Autonomia Erkidegorako Estatus Politiko Berria: alderdi politiko eta gazte-erakunde abertzaleen ikuspegiak eta proposamenak

Onintze Azpitarte Lopez

doi:10.26876/uztaro5194

Egileak

Onintze Azpitarte Lopez EHU

DOI:

https://doi.org/10.26876/uztaro5194

Gako-hitzak:

EAErako Estatus Politiko Berria, EAJ, EH Bildu, Ernai, EGI

Laburpena

Eusko Legebiltzarrerako azken hauteskundeen testuinguruan (2024ko apirilaren 21ean egindakoak), Euskal Autonomia Erkidegorako (EAE) Estatus Politiko Berri baten beharrak garrantzia hartu du alderdi politiko abertzaleen diskurtsoetan. Hori dela-eta, ikerketa-lan honetan euskal alderdi abertzaleek (EH Bildu eta Eusko Alderdi Jeltzalea) eta gazte-antolakunde edo -mugimendu abertzaleek (Ernai eta Euzko Gaztedi-EGI) EAErako Estatus Politiko Berriaren inguruan dituzten iritziak, helburuak eta proposamenak ikertu ditugu. Horretarako, alderdi abertzale bakoitzaren eta gazte-antolakunde edo -mugimendu bakoitzaren ordezkari bana elkarrizketatu dugu. Horrela, Estatus Politiko Berrirako bidean zenbait puntu partekatzen dituztela ondorioztatu ahal izan dugu, baina baita desadostasun batzuk dituztela ere, adibidez, akordiorako borondateari, lurraldearen ulermenari eta abarri buruz.

Deskargak

Deskargen datuak oraindik ez daude eskuragarri.

Erreferentziak

Alvarez, Amalur (2022). Nuevas fórmulas de gestión de los conflictos territoriales de soberanía. La juridificación de derecho a decidir. Clivatge, 10. https://revistes.ub.edu/index.php/clivatge/article/view/39013

Amurrio, Milagros (2006). Las mujeres en el proceso generizado de construcción de la nación vasca. Cuadernos de Historia Contemporánea, 28, 119-134. https://revistas.ucm.es/index.php/CHCO/article/view/CHCO0606110119A

Azkune, Jon (2016). Democracia, soberania y populismo en la Unión Europea: la emergencia de la izquierda independentista escocesa. Clivatge. Estudios y Testimonios Del Conflicto Y El Cambio Social, 4, 31-60. https://revistes.ub.edu/index.php/clivatge/article/view/15880

Azkune, Jon (2018) Can the subaltern states speak? Estatuaren eraldaketa eta burujabetza eskaerak Katalunian, Euskal Herrian eta Eskozian [Doktorego-tesia]. Euskal Herriko Unibertsitatea. https://addi.ehu.es/handle/10810/28966

Azkune, Jon (2019). ¿Pueden hablar los estados subalternos?. Erria Aldizkaria, 4, 53-63. https://erria.eus/pdf/ERRIA4.pdf

Azkune, Jon (2021). ¿Naciones sin Estado o estatalidades subalternas? Análisis del nacionalismo contemporáneo desde el caso vasco. REAF-JSG, 33, 59-116. https://raco.cat/index.php/REAF/article/view/392172/485411

Bengoetxea, Joxerramon; Goikoetxea, Jule, eta Zubiaga, Mario (2015). Erabakitzeko Eskubidea eta Praktika Demokratikoa: Zer dago gure esku? Riev Cuadernos, 11, 305-344. https://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/publicaciones/erabakitzeko-eskubidea-eta-praktika-demokratikoa-zer-dago-gure-esku/art-24268/

Blas, Asier (2014). Eskozia, Katalunia eta Euskal Herria. Argia. https://www.argia.eus/argia-astekaria/2416/sezesio-prozesuak-konparaturik

Blas, Asier (2015). Sezesionismoa eta erabakitze eskubidearen prezioa: Desanexioaren paradigma merkatze saiakera gisa. Riev Cuadernos, 11, 256-283. Eskuragarri hemen: https://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/publicaciones/sezesionismoa-eta-erabakitze-eskubidearen-prezioa-desanexioaren-paradigma-merkatze-saiakera-gisa/art-24270/

Brown, Wendy (2010). Ahora todos somos demócratas. In Giorgi Agamben, Alain Badiou, Danile Bensaïd, Wendy Brown, Jean-Luc Nancy, Jacques Rancière, Kristin Ross, eta Slavoj Zizek (argtz.), Democracia en suspenso (59-78. or.). Casus Belli.

Corretja, Mercè (2015). Elementos para la construcción del derecho a decidir a partir del derecho comparado. In Mercè Barceló, Mercè Corretja, Alfonso González, Jaume López, eta Josep Villajosana, El derecho a decidir. Teoría y práctica de un nuevo derecho (41-66. or.). Atelier.

Corretja, Mercè (2016). El fundamento democrático del derecho de los catalanes a decidir. In Jorge Cagiao y Conde, eta Gennaro Ferraiuolo (koord.), El encaje constitucional del derecho a decidir (62-81. or.). Catarata.

EAJ - Eusko Alderdi Jeltzalea (2020). Aberri Estatutuak. https://www.eaj-pnv.eus/eu/adjuntos-agiriak/20073/pdf/aberri-estatutuak-2020

EAJ - Eusko Alderdi Jeltzalea (2024). Eusko Legebiltzarrerako Hauteskunde Programa. 2024. https://www.eaj-pnv.eus/eu/agiriak/21243/a21eko hauteskunde-programa

EH Bildu (2024). Gobernu Programa. 2024-2028. https://pello.eus/gobernu-programa/

Goikoetxea, Jule (2013). Nationalism and Democracy in the Basque Country (1979-2012). Ethnopolitics, 12(3), 268-289. https://doi.org/10.1080/17449057.2012.711049

Goikoetxea, Jule (2015). Subirautza, erabakia, ahalmena eta demokrazia. Riev. Cuadernos, 11, 32-44. https://www.eusko-ikaskuntza.eus/en/riev/subirautza-erabakia-ahalmena-eta-demokrazia/rart-24280/

Goikoetxea, Jule (2017). Demokraziaren Pribatizazioa: Kapitalismo Globala, Europa eta Euskal Lurraldeak. Elkar.

Goikoetxea, Jule (2018a). Demokraziaren pribatizazioa, kapitalismoa eta burujabetza. Burujabetza pluralean, Iratzar Fundazioa, 19-34. https://www.iratzar.eus/img/dokumentuak/Burujabetza-pluralean.pdf

Goikoetxea, Jule (2018b). Sovereignty, capacity and democracy: the Basque Case. In Ashild Kolas, eta Pedro Ibarra (argtz.). Sovereignty revisited. The Basque case (126-142. or.). Research Institute Oslo.

Hinsley, Francis Harry (1986). Sovereignty. Cambridge University Press.

Jessop, Bob (2008). El futuro del Estado Capitalista. Catarata.

Jessop, Bob (2017). El Estado: pasado, presente y futuro. Catarata.

Lasagabaster, Iñaki (2016). La propuesta de reforma del Estatuto de Autonomía del País Vasco: Del Parlamento Vasco al Congreso de Diputados. El final de un ciclo (2000-2006). Iura Vasconiae, 12, 217-253. https://www.revistaiuravasconiae.eus/sites/default/files/revista/Iura%2012%5B217-253%5D_fedhav.pdf

López, Jaume (2015). El derecho a decidir: el principio democrático en el Siglo XXI. In Mercè Barceló, Mercè Corretja, Alfonso González, Jaume López, eta Josep M. Villajosana, El derecho a decidir. Teoría y práctica de un nuevo derecho (19-40. or.). Atelier.

McAdam, Doug; Tarrow, Sidney, eta Tilly, Charles (2001). Dynamics of Contention. Cambridge University Press.

Nikolas, Zelai; Zubiaga, Mario; Oiarbide, Angel, eta Urrutia, Iñigo (2016). Erabakitzeko eskubidea: erabakiaren aroa kudeatzeko tresna. Jakin, 214, 11-48. https://www.jakin.eus/aldizkaria/artikulua/erabakitzeko-eskubidea-erabakiaren-aroa-kudeatzeko-tresna/3685

Olariaga, Andoni (2018). Burujabetza eta erabakitze eskubidea. Burujabetza pluralean, Iratzar Fundazioa, 35-48. https://www.iratzar.eus/img/dokumentuak/Burujabetza-pluralean.pdf

Otxandiano, Pello (2024). Eraldaketa nazional berri baterako herri-proiektua eta gobernantza eredua [Diskurtsoa]. Lehendakariaren inbestidura saioa. Eusko Legebiltzarra. https://pello.eus/wp-content/uploads/2024/06/Eraldaketa_nazional_berri_baterako_herri_proiektua_eta_gobernantza.pdf

Poulantzas, Nicos (1979). Estado, poder y socialismo. Siglo XXI Editores.

Pradales, Imanol (2024). Inbestidura Saioa [Diskurtsoa]. Lehendakariaren inbestidura saioa. Eusko Legebiltzarra. https://www.eaj-pnv.eus/adjuntos/pnvDocumentos/21407_archivo.pdf

Requejo, Ferran (2015). Secession theories and processes in plurinational democracies. The Catalan case. Riev. Cuadernos, 11, 78-92. https://www.eusko-ikaskuntza.eus/files/artikuluak/Riev_cuad_11_078_092.pdf

Santiago, Karlos; Jimenez, Olaia, eta Lukas, J.F. (2018). Metodo mistoak Hezkuntza-ikerkuntzan. TANTAK, 30, 87-111. https://doi.org/10.1387/tantak.19827

Sassen, Saskia (2010). Territorio, autoridad y derechos. De los ensamblajes medievales a los ensamblajes globales. Katz Editores.

Sorens, Jason (2012). Secessionism: Identity, Interest and Strategy. McGill-Queen’s University Press.

Spivak, Gayatri (1988). Can the subaltern speak? In Cary Nelson, eta Lawrence Grossberg (argtz.), Marxism and the interpretation of culture (271-313. or.). Macmillan Education.

Tilly, Charles (2010). Democracia. Ediciones Akal.

Triandafyllidou, Anna (1998). National identity and the ‘other’. Ethnic and Racial Studies, 21(4), 593-612. https://doi.org/10.1080/014198798329784

Triandafyllidou, Anna (2022). Contextualising nationalism. Ethnicities, 22(4), 573-588. https://doi.org/10.1177/14687968221085260 [Kontsulta eguna: 2024/09/14].

Triandafyllidou, Anna (2023). Pandemic nationalisms. Ethnicities, 23(4), 616-633. https://doi.org/10.1177/14687968221149744

Vizán, Ander (2018). Mugimendu nazionalisten aldarrikapena: autodeterminazioa eta erabakitzeko eskubidea Euskal Herrian eta Katalunian. UZTARO, 105, 47-68. https://aldizkariak.ueu.eus/index.php/uztaro/article/view/4715

Yuval-Davis, Nira (2004). Género y nación. Centro de la Mujer Peruana Flora Tristán.

Zabalo, Julen, eta Odriozola, Onintza (2017). Eredu aldaketa euskal nazionalismoan? Demokrazia kontzeptuaren garrantzia. Jakin, 219, 59-80. https://www.jakin.eus/show/e6637538f8403cff8210404eb56e2629b59c3ade

Zubiaga, Mario (2012). Euskal Estatua eta nazio, ekintza kolektibo gisa: euskal estatugintzaz. In Ipar Hegoa Fundazioa (argtz.), Euskal Estatuari bidea zabaltzen. Herrigintza eta erakundeak (111-140. or.). Ipar Hegoa Fundazioa eta UEU.

Zubiaga, Mario (2015). La decisión democrática como fundamento del derecho a decidir: el caso catalán. Riev. Cuadernos, 11, 94-118. https://www.eusko-ikaskuntza.eus/es/publicaciones/la-decision-democratica-como-fundamento-del-derecho-a-decidir-el-caso-catalan/art-24276/