Egungo euskoiberismoa berrikuspen historiografikotik abiatuz

Abstract

Antzinaroan mintzatzen zen iberiera euskararen ahaide gisa aipatu izan da maiz. Bi hizkuntza hauen arteko harreman defendatzen duen teoriari euskoiberismoa deritzo. Teoria horrek XVI. mendeko ideologia tubalistan du jatorria, baina itxura zientifikoa hartu zuen XIX. mendean. Aldiz XX. mendeko hizkuntzalari prestigiotsuenek, euskoiberismoa aztertu ostean, baztertu egin zuten. Horrek ez du eragotzi azken urteotan zenbait euskoiberista sutsu agertzea. Artikulu honetan gaur egungo euskoiberista horien lanak arakatzen dira, haiei kritika linguistikoa, historikoa, arkeologikoa eta ideologikoa eginez. Zehazki 1985etik aurrera euskoiberismoaren alde aritu diren lau autore aztertu dira: Zamanillo, Roman del Cerro, Bergua eta Alonso. Egungo euskoiberista hauek, ez dute, artikuluan ondorioztatzen denez, gaiaren inguruan inolako ekarpen erabakigarririk egin. Eta beldur gabe baiezta daiteke euskoiberismoaren lehenengo proposamenetatik, gaiaren ikerketen kalitateak behera egin duela.