Zitoeskeletoaren konplexutasuna espermiogenesian

Egileak

  • Edurne Alonso Euskal Herriko Unibertsitatea
  • Maider Bizkarguenaga UPV/EHU

DOI:

https://doi.org/10.26876/osagaiz.1.2020.274

Gako-hitzak:

Espermiogenesia, zitoeskeletoa, akrosoma, akroplaxoma, manchette-a

Laburpena

Espermatidaren zitoeskeletoak egitura oso konplexuak eratzen ditu. Egitura iraunkorrak zein iragankorrak izanda, guztien koordinazioa eta elkarlana ezinbestekoa da zelula helduaren garapen morfofuntzionalerako. Espermatida gameto maskulinoa edo espermatozoidearen aurreko zelula mota da. Espermatozoidea zelula oso espezializatua da, hozi-zelulen murrizketa genetiko eta berrantolaketa zitoplasmatiko konplexu baten emaitza. Prozesu bi horien inguruan asko dakigu, meiosiari buruz, bereziki. Baina, zitoplasmaren berrantolaketan, nahiz eta prozesuan parte hartzen duten egitura zitoesletikoak deskribatuta egon, gutxi dakigu haren garraio, polarizazio, eraketa eta elkarren arteko harremanaren inguruan. Mikrotubulu eta mikropiruzko egiturak dira, hots; akrosomaren eraketarako beharrezkoa den sare trans-Golgi, manchette-a, akroplaxoma, buru-isatsa loturarako aparatua eta axonema dira. Guztiak egitura eta mekanismo erabat garrantzitsuak espermatozoide bideragarriak; mugikorrak, ernaltzeko gaiak, eta azkenbatean, beharrezkoak gure espeziaren iraunkortasunerako, alegia.

 

Ernalezintasuna osasun publikoaren lehentasuna bihurtu da eta haren ikerketa interes handikoa da egun, zientifikoa zein soziala. Gizonezkoen ernalezintasun-kasu gehienak espermatogenesiaren akatsen ondorio dira. Egoera horietan Laguntza Bidezko Ugalketa Teknikak (LBUT) erabiltzen dira eta haien arrakasta espermatozoidearen aukeraketan dago. Gizonezkoaren ernaelezintasun askoren zergatiak ezezagunak direnez eta terapiaren ondorioak LBUT eta hormonen kontrolaren haratago doazenez, zergatien bide asoziatuak eta ernalezintasunean inplikatutako molekulen identifikazioak erabateko garrantzia dauka egun. Espermatogenesiaren azkenengo etapa, non espermatida biribila gameto maskulino funtzionala bilakatzen den, gakoa izan daiteke espermatozoidea aukeratzeko teknikak garatzean. Horren inguruko ezagutza oso tresna erabilgarria izan daiteke LBUTetarako beharrezkoa den gameto maskulinoa aukeratzeko metodoen diseinurako.


Author Biographies

Edurne Alonso, Euskal Herriko Unibertsitatea

Irakasle agregatua

Zelulen Biologia eta Histologia saila

Medikuntza eta Erizaintzako Fakultatea

Maider Bizkarguenaga, UPV/EHU

Zelulen Biologia eta Histologia saila

Medikuntza eta Erizaintzako Fakultatea

Downloads

Argitaratua

2020-06-24

How to Cite

Alonso, E., & Bizkarguenaga, M. (2020). Zitoeskeletoaren konplexutasuna espermiogenesian. Osagaiz: Osasun-Zientzien Aldizkaria, 4(1). https://doi.org/10.26876/osagaiz.1.2020.274

Zenbakia

Atala

Artikuluak